Bức ảnh chụp lại cảnh bến xe ngựa gần chợ Bến Thành tại Sài Gòn vào năm 1938, phía trước là đường Schroeder (nay là Phan Chu Trinh). Đây là một hình ảnh tiêu biểu phản ánh cuộc sống đô thị thời kỳ thuộc địa Pháp ở Nam Kỳ, với sự giao thoa giữa văn hóa Việt Nam truyền thống và ảnh hưởng của kiến trúc, quy hoạch đô thị phương Tây.
Bức ảnh được chụp vào giai đoạn Sài Gòn đang phát triển mạnh mẽ dưới sự cai trị của thực dân Pháp. Chợ Bến Thành, được xây dựng từ năm 1912 và khánh thành vào năm 1914, là trung tâm giao thương lớn nhất của thành phố. Khu vực này không chỉ là nơi buôn bán sầm uất mà còn là điểm giao thông quan trọng, với các tuyến đường lớn hội tụ tại quảng trường trước chợ. Bến xe ngựa trong ảnh nằm bên cạnh cửa Tây của chợ, nơi tập trung các phương tiện vận chuyển phổ biến lúc bấy giờ như xe ngựa và xe kéo.
Xe ngựa, hay còn gọi là « xe thổ mộ », là phương tiện giao thông chủ yếu để di chuyển trong thành phố hoặc đến các vùng ngoại ô lân cận như Thủ Dầu Một hay Lái Thiêu. Đây là minh chứng cho sự kết hợp giữa phương tiện truyền thống và nhu cầu hiện đại hóa trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng.
Bức ảnh mang phong cách tư liệu điển hình của thời kỳ đầu thế kỷ 20, được chụp bằng máy ảnh phim đen trắng. Bố cục của hình ảnh thể hiện rõ nét sự nhộn nhịp của bến xe ngựa với hàng dài xe đậu ngay ngắn, người dân qua lại đông đúc. Phía sau là các tòa nhà mang kiến trúc thuộc địa Pháp với mái ngói đỏ và cửa sổ vòm lớn, tạo nên một khung cảnh hài hòa giữa truyền thống và hiện đại.
Các chi tiết trong ảnh như bảng hiệu quảng cáo « Savon Việt Nam » hay « JOB » cho thấy sự xuất hiện của các sản phẩm tiêu dùng thời thuộc địa, đồng thời phản ánh sự phát triển kinh tế và văn hóa tiêu dùng ở Sài Gòn lúc bấy giờ.
Hình ảnh này không chỉ ghi lại một khoảnh khắc đời thường mà còn phản ánh sự chuyển mình của Sài Gòn trong giai đoạn thuộc địa. Chợ Bến Thành và khu vực xung quanh đã trở thành biểu tượng cho sự phát triển kinh tế, nơi giao thoa văn hóa giữa người Việt, người Hoa, người Pháp và các cộng đồng khác. Đây cũng là nơi diễn ra nhiều hoạt động xã hội và chính trị quan trọng.
Việc đổi tên đường Schroeder thành Phan Chu Trinh sau năm 1955 cũng mang ý nghĩa lịch sử sâu sắc, thể hiện tinh thần dân tộc và lòng tri ân đối với nhà chí sĩ yêu nước Phan Chu Trinh.
The photo captures the scene of a horse-drawn carriage station near Bến Thành Market in Saigon in 1938, with Schroeder Street (now Phan Chu Trinh) in the foreground. This is a representative image of urban life during the French colonial period in Cochinchina, showing the mixture of traditional Vietnamese culture and the influence of Western architecture and urban planning.
The photo was taken at a time when Saigon was undergoing significant development under French rule. Bến Thành Market, built in 1912 and inaugurated in 1914, was the city’s largest commercial center. This area was not only a bustling marketplace but also an important transportation hub, with major roads converging on the square in front of the market. The horse-drawn carriage station depicted in the photograph was located next to the western gate of the market, where the most popular means of transportation at the time, such as carriages and rickshaws, converged.
Horse-drawn carriages, also known as « xe thổ mộ, » were a primary means of transportation for moving around the city or traveling to nearby suburban areas such as Thủ Dầu Một or Lái Thiêu. They symbolized a mixture of traditional transportation methods and the modernization needs of rapid urbanization.
The photo shows a typical documentary style of the early 20th century, captured using black-and-white film photography. The composition vividly depicts the bustling activity at the carriage station, with rows of neatly parked carriages and people moving about. In the background, French colonial buildings with red-tiled roofs and large arched windows create a harmonious blend of tradition and modernity.
Details in the image, such as advertisements for products like « Savon Việt Nam » or « JOB, » highlight the emergence of consumer goods during the colonial era. These details also reflect the economic growth and developing consumer culture in Saigon at the time.
This image not only captures an everyday moment, but also reflects the transformation of Saigon during the colonial period. Bến Thành Market and its surroundings became a symbol of economic development and cultural exchange among Vietnamese, Chinese, French, and other communities. The area also served as a venue for important social and political activities.
The renaming of Schroeder Street to Phan Chu Trinh after 1955 has profound historical significance, symbolizing national pride and gratitude to the patriot Phan Chu Trinh.